به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، شینا انصاری معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در پیامی برای مراسم روز جهانی اسکان بشر، که امروز سهشنبه ۱۵ مهرماه به میزبانی وزارت راه و شهرسازی برگزار شد، با اشاره به اهمیت روز جهانی اسکان بشر، تصریح کرد: این روز فرصتی است برای تأمل در رابطهی میان انسان، محیط زیست و فضاهای زیستی که ما در آنها زندگی میکنیم.
وی افزود: روز جهانی اسکان بشر دهههاست که در نخستین دوشنبه ماه اکتبر با ابتکار سازمان ملل متحد گرامی داشته میشود و این فرصت در حقیقت یادآور این نکته بنیادین است که مسکن، نه تنها یک نیاز فیزیکی، بلکه یک حق انسانی و اجتماعی است. سازهای که بیش و پیش از یک سازه فیزیکی، میبایست تامینکننده نیازهای معنوی انسان به مأمن و محل آرامش باشد.
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست در ادامه پیام خود با اشاره به ارتباط حیاتی بین محیط زیست و سکونتگاههای انسانی اظهار داشت: حق بر سکونتگاه مناسب و ایمن در بستر شهرها تنها زمانی تحقق مییابد که محیط زیست پیرامون آن پایدار، ایمن و سالم باشد. سهگانه آب، خاک و هوا چونان مثلثی تاثیرگذار بر همه وجوه زیست شهری سایه میافکند و تصور شهرها مستقل از سپهر محیط زیستی حاکم بر آن هرگز ممکن نیست.
انصاری در ادامه افزود: شهرها به عنوان مرکز زندگی انسانی، امروزه بیش از هر زمان دیگری با چالشهای چندوجهی روبهرو هستند: رشد شتابان جمعیت شهری، مصرف فزاینده انرژی، آلودگی هوا، بحران پسماند، کمبود منابع آب، فرسایش خاک، فرونشست زمین و پدیدهی تغییر اقلیم، تنها بخشی از این تهدیداتاند.
وی تصریح کرد: در چنین شرایطی، اگر توسعه شهری بدون رویکرد محیط زیستی ادامه یابد، سکونتگاههای انسانی نه مظهر رفاه و آرامش، بلکه منشأ بحران خواهند شد. بازتاب این معنا حتی در انتخاب عنوان امسال روز جهانی هبیتات یعنی "پاسخ به بحرانهای شهری" نیز به وضوح لمس میشود.
جلوگیری از بحرانهای محیطی و افزایش تابآوری شهری
رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست با اشاره به تهدیدات زیستمحیطی و بحرانهای موجود در شهرها، گفت: مطالعات نشان میدهد که بیش از ۷۰ درصد انتشار گازهای گلخانهای مستقیماً از فعالیتهای شهری ناشی میشود. بارگذاری نامناسب جمعیتی در شهرها، بحران خشکسالی و بهرهبرداری بیرویه از منابع آبی منتج به فرونشست و تولید فزاینده پسماند، این واقعیت را که بحرانهای شهری و محیط زیستی در هم تنیدهاند، مسئولیت ما را در برنامهریزی و عمل مشترک دوچندان میسازد.
وی تأکید کرد: در این راستا، مفهوم «شهر پایدار و مقاوم» میتواند محوری منطقی در سیاستگذاریها قرار گیرد. افق دستیابی به شهرهایی که بتوانند در برابر تهدیدات اقلیمی تابآور باشند و در عین حال، عدالت اجتماعی، سلامت عمومی و کیفیت زیست را برای شهروندان تضمین کنند.
انصاری ادامه داد: تجربههای موفق در جهان نشان میدهد که پیوند میان برنامهریزی شهری و حفاظت از محیط زیست، تنها از مسیر حکمرانی یکپارچه شهری، مشارکت مردم و همافزایی میان بخشهای دولتی و خصوصی حاصل میشود. سیاستهای ملی باید بر پایه دادههای علمی، ارزیابیهای زیستمحیطی و برنامهریزی بلندمدت شکل گیرد.
ضرورت سیاستهای هماهنگ و مبتنی بر اصول علمی در کشور
وی در خصوص وضعیت کشور ایران گفت: دقت در بحرانهای امروز شهری و محیط زیستی کشور ما، مبین این نکته است که در هر نقطهای به صورت بخشی و محدود به مسئلهای پرداخته شده و برای آن تصمیمگیری شده، خروجی آن بحران در ساحتها و حوزههای دیگر بوده است.
انصاری با اشاره به ظرفیتهای داخلی کشور، تصریح کرد: در کشور ما، مفهوم توسعه پایدار شهری میتواند با اتکا بر ظرفیتهای بومی، دانش فنی و فرهنگ غنی ایرانی، راهگشای آیندهای سبزتر و متوازنتر باشد. از احیای بافتهای فرسوده و مدیریت منابع طبیعی گرفته تا کنترل آلودگی هوا و پسماند و نیز بخش کشاورزی و صنعت، همه نیازمند سیاستی هماهنگ و مبتنی بر اصول علمی است.
نگاه سطحی به محیط زیست زمینهساز آسیبهای جدی است
معاون رئیسجمهور با اشاره به مشکلات موجود در کشور و اهمیت توجه به محیط زیست اظهار داشت: متاسفانه نگاه زینتی و مانعبینی محیط زیست، دهههاست در سپهر مفهوم توسعه در کشور، زمینهساز آسیبهای فراوان و بعضاً غیرقابل بازگشت شده است. تعبیر «محیط ایست» سالهاست که به طنز و جد، بارها در ادبیات سیاسی ما به کار گرفته شده و در بطن خود، نمادی از شتابزدگی برای توسعه فیزیکی بدون توجه به الزامات محیط زیستی میباشد.
انصاری تأکید کرد: درک و باور این نکته ضروری است که محیط زیست سالم، پیششرط توسعه شهری پایدار و توسعه شهری هوشمند، ابزار حفاظت از محیط زیست است.
وی ادامه داد: بیتوجهی به این پیوند ظریف، میتواند به فروپاشی تعادل اکولوژیکی و اجتماعی بینجامد. در مقابل، سرمایهگذاری در شهرهای پایدار و زیستپذیر، نه تنها حفاظت از طبیعت، بلکه تضمین عدالت بیننسلی است؛ عدالت میان انسان امروز و انسان فردا.
مسئولیت ما حفظ میراث طبیعی و زیستی برای آیندگان است
انصاری در پیام خود با اشاره به مسئولیتهای ما در حوزه محیط زیست و شهرسازی، گفت: مسئولیت ما، تنها مدیریت منابع نیست، بلکه حفظ میراث طبیعی و زیستی برای آیندگان است. هر تصمیمی در حوزه شهرسازی و محیط زیست، اثری ماندگار بر زمین خواهد گذاشت و تاریخ دربارهی آن داوری خواهد کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: باشد که روز جهانی اسکان بشر، الهامبخش تعهدی تازه برای ساختن شهری سبز، عادلانه و در هماهنگی با طبیعت باشد.